Tarih: 2 / Mayıs / 2024 //Sayfa hit sayısı:  4665   

Spiroplasma citri
Turp Spiroplasma Hastaligi (MLO)



Hastalık etmeninin genel özellikleri:
Spiroplasma citri Saglio (MLO) gram pazitif eubacteria grubu, Mollicutes sinifin Spiroplasma genusu içerisinde yer alir. Mikoplazmalar büyüklük (0.3 - 0.5 µm) ve hücre duvarlanin olayisindan dolayi bakterilerden ayrilmaktadirlar. Hücre duvarlarinin olamayisi Mollicutes sinifindaki diger mikoplasmalardan da ayri olarak ele alinmalarini saglamistir. Mikoplasmalar genom olarak bakteriler ile kiyaslandiklarinda nispeten küçük bir genoma sahiptirler. Bitkilere spiroplasmalarin tasinmasi, yaprak pirelerinin bitkileri emgi sirasinda aktarmasiyla olmaktadir. Dolayisiyla etmenin bitki dokusuna girisi sadece vektör böcekler (Circulifer tenellus) ile gerçeklesir. Bitkileri enfekte olan organizma bitkilerin floem dukularinda bulunur ve tüm bitki dokularina buradan sistematik olarak yayilir. Bu yüzden spiroplasma bodurluk, yapraklarin sararmasi ve ekonomik olarak önemli bitkilerde verim kaybi gibi siddetli hastalik belirtilerine yol açabilirler. Bu organizmalar bitki tohumlari ile de tasinmaz. Ayni zamanda organizma vektör böceklerin yeni nesillerine aktaramadigi da bildirilmektedir. Bu yüzden organizma konukçu olmayan bitkiler disinda barinamaz. Organizmanin varligi ve yayilmasi tasinmasina bagli olmaktadir. Sproplazma türleri vektör böcek ve konukçularinda farkli tipte reaksiyonlara neden olurlar. Organizma bitki ve böcek arasinda olan bir dizi interaksiyon meydana getirirki, bunlar epifitik ve simbiyotik advaranisindan patojenisteye kadar degisebilir. Bazi Spiroplasmalar böcek bünyesinde çogalmaz ve bunlar çiçek yüzeyinde ve böcek sindirim siteminde bulunmaktadirlar, digerleri böcek bünyesinde de çogalirlar ve hastaliga neden olabilirler. Üç Spiroplasma türü yaprak pireleri ile tasinir ve bitkilerin floem iletim demetlerinde çogalmaktadirlar. Spiroplasmanin diger tipi embiriyo içerisinde böceklerin sonraki generasyonlarina tasinir ve disi böceklerdeki erkek bireylerin ölümüne yol açarlar, bu yüzdende bu organizmalar Sex Oranlayan Organizmalar (SRO) olarakada adlandirilirlar. Sonuncu olan diger tip organizma, Spiroplasma mirum tavsanlardan izole edilmis ve injekte edildiklerinde tavsana tasindigi bildirilmistir, fakat infeksiyon dogada olmadigi açiklanmistir. Bitki patojenik spiropasmlarin ise iki konukçusu vardir; böcekler ve bitkiler. Üç bitki patojenik spiroplasma S. kunkelii (Misir Bodurluk Spiroplasmasi ya da CSS), S. citri (Turunçgil Stubborn spiroplasmasi ), ve S. phoeniceum bitkide bitkiye yaprak pireleri vasitasiyla tasinmaktadir.


Hastalık Etmeninin Belirtileri (Simptomları):
S. citri asil olarak turunçgillerin bir hastalik etmenidir, fakat cruciferlerden de Yabani Turpu (Kara Turp) infekte etme kabiliyetine sahiptirler. Bu bitkilerdeki ilk belirtileri en disdaki yapraklarin asagi ve içe dogru kivrilmasi ve bitkilerin solgunluk belirtisi göstermesidir. Daha sonra hemen hemen tüm yapraklarda bu belirtiler ortaya çikar ve infekteli bitkilerde genellikle ölümler görülür. Infekteli bitki köklerinde de küçülmeler meydana gelmekte ve kökleride kirilgan bir yapiya dönüsmektedir. Bitkilerin iletim demetleri kontrol edildiginde özellikle kambiyum dokularinda karamalar görülür, bazi durumlarda da ksilem iletim demetlerinde de karamalar olabilir. Hastaligin ileri dönemlerinde de bu renk daha da koyulasir ve siyah bir renk almaktadir.

Mücadelesi
Kültürel mücadele
1. Dayanikli kültivarlarin kullanimi.
2. Hastaliktan ari fideler sasirtilmali.
3. Infekteli bitki artiklari yok edilmeli.
4. Konukçusu olan yabanciotlar ile mücadele edilmeli.
5. Seralarda ya da tarlada hastalan bitkiler uzaklastirilmali.
6. Vektör böcekler ile kimyasal mücadele ve vektörlerin harektelini sinirlayacak tedbirler alinmali.
Kimyasal mücadele
Hastalik etmenlerine karsi kimyasal mücadele önerilmez.
GK
Etmenin sitematiğini görmek istiyorsanız etmenin ismini tıklayınız
Spiroplasma citri
 

Bu sayfanın dizaynı ve tüm içeriği Cahid ÇAKIR tarafından hazırlanmıştır.
Sayfaların en iyi görüntüsü 800 X 600 ekran çözünürlüğünde IE' da görebilirsiniz
Eleştiri ve önerilerinizi bekliyoruz.
e-mail:cahidcakir@bitkisagligi.net